بررسي علت خرابي آسفالت خيابانها

آنچه مشهود است بي توجهي به زيرسازي خيابان ها باعث سست شدن روكش آسفالت در بسياري از نقاط شده و در قبال نشست گاه و بي گاه خيابان ها

اصولا بايد زيرسازي خيابان ها از لحاظ دفع آب ها، وجود چاه ها و سفره هاي زيرزميني آب، مكان هاي نشتي آب و زهكشي مدام بررسي و كنترل شود، نه اينكه فقط آسفالت ريزي شود. شهرداري فقط روي آن آسفالت مي ريزد. به عنوان مثال خيابان ... تا به حال چندين بار در نقاط خاصي نشست كرده، آيا زيرسازي آن درست شده؟ يا معابر كوي ...و...كه نياز به اجراي پايداري شيب دارد بدون كار فني روي اين موضوع رها شده است.

از ديگر عوامل خراب شدن آسفالت خيابان ها استفاده نكردن از آسفالت با كيفيت بالا و استاندارد است. به طوري كه آسفالت كمتر از 2 سال عمر دارد؛ در حالي كه بايد حداقل ۱۵ سال عمر كند. گران شدن قير و استاندارد نبودن اين محصول در كشور و بي تعهدي برخي آسفالت سازان شرايط را به شكلي درآورده كه هيچ تضميني براي آسفالت نمي توان ارائه كرد.

اكنون در دنيا آسفالت با ضخامت ۲ سانتي متر براي معابر و خيابان ها توليد مي شود. اما برخي خيابان ها بدون تراشيده شدن آسفالت قبلي و بدون زيرسازي سه يا چهار بار روكش آسفالت شده و اين كار از نظر مهندسي از هيچ اصل و دستور معقولي پيروي نمي كند.

بزرگترين مشكل آسفالت خيابان ها اين است كه معابر شناسنامه ندارد و مشخص نيست خياباني كه ۱۰ بار آسفالت شده دليلش چه بوده و اشكال آن چه بوده است. در حالي كه خيابان بايد از نظر گرمسيري و سردسيري، نوع روسازي، زهكشي زير وضعيت بستر آن و هر نوع اقدامي كه روي آن انجام شده شناسنامه داشته باشد. تأسيسات شهري، پاشيدن شن و نمك،كنده كاري و حفاري وقت و بي وقت شركت هاي آب، برق، گاز و مخابرات از ديگر عوامل تخريب آسفالت خيابان هاست.

متاسفانه يكي از نقايص شهر عبور تأسيسات شهري آب و برق و گاز و تلفن از زير خاك است و اين نقيصه موجب شده هيچ آسفالت تازه اي بيش از سه يا چهار ماه دوام نياورد چون به هر حال يكي از چهار شركت خدمات رسان فوق به دليلي نياز پيدا مي كند تا به تأسيسات زير خاك دست پيدا كند.

از سوي ديگر، نبود هماهنگي ميان اين شركت ها و شهرداري در حفاري خيابان ها زمان ترميم آن را افزايش مي دهد و مشكلي بر مشكلات آسفالت خيابان ها مي افزايد.

يكي ديگر از عوامل تخريب آسفالت خيابان ها استفاده از شن دانه درشت و لودر و گريدر براي برف روبي خيابان ها در فصل زمستان مي باشد و شهرداري بايد روش سنتي خود را عوض كند.

روش سنتي، قديمي و مخرب پاشيدن شن درشت و نمك روي آسفالت براي زدودن برف مدت مديدي است كه به كار گرفته مي شود در حالي كه حداقل ۵ دهه است اين روش در دنيا منسوخ شده است.

از طرفي نمك با نفوذ به زير بستر آسفالت، تأسيسات شهري را خراب مي كند كه اين خود عامل غيرمستقيم تخريب آسفالت است و از سوي ديگر شن و لودر و گريدر روكش آسفالت را زخمي و نابود مي كند.

دو مشكل تاريخي

گذشته از اين، سالهاست كه مديران شهري با دو مشكل روبه رو هستند كه هيچگاه براي رفع آن اقدامي نكرده اند. نخست جمع شدن آسفالت زير چرخ هاي خودروها در فصل گرما خصوصاً در معابر داراي شيب كه با روش هاي مبتكرانه قابل اصلاح است.

دوم و ماندگارترين و تأمل برانگيزترين مشكل سطح معابر را نيز مي توان دريچه هاي تاسيساتي شهري نصب شده بر كف خيابان ها دانست كه بدون استثنا يا پايين تر از سطح خيابان نصب شده يا بالاتر از آن و اين روندي قديمي است كه هنوز مديران شهري چاره اي براي آن پيدا نكرده اند.

هر بار كه خياباني آسفالت مي شود دريچه هاي كف آن حداقل ۱۰ سانتي متر پايين تر قرار مي گيرد كه محصول آن چاله اي براي چرخ هاي خودرو است و پس از ماه ها كه قرار شد اين چاله اصلاح شود هيچ نوع اصول مهندسي روي آن اجرا نمي شود و براساس يك طرز فكر قديمي و بسيار عقب افتاده بالاتر از سطح خيابان نصب مي شود تا اگر روزي خيابان دوباره آسفالت شد همسطح آن باشد. طرز فكري كه از ذهن كارگر مجري كار ناشي مي شود تا مهندس درس خوانده و آگاه به اصول فني.

 مهندس عرفان مصطفی پور